Wciornastki to jedne z najgorszych szkodników naszych roślin. Dotychczas poznano ok. 6000 gatunków wciornastków, z czego aż 217 występuje w Polsce. Większość z nich żeruje na sokach roślinnych. Maleńkie owady sieją spustoszenie w uprawach warzyw m.in. cebuli i pora oraz w szklarniach - na roślinach dyniowatych, pomidorach, paprykach, bakłażanach - a także w ogrodzie, m.in. na różach, daliach, chryzantemach, gerberach czy goździkach. Atak wciornastków może też zahamować wzrost waszych roślin doniczkowych i szybko doprowadzić je do fatalnego stanu. Niestety, najbardziej narażone są popularne w naszych mieszkaniach palmy, fikusy, monstery, storczyki, draceny oraz alokazje. Żeby zwalczyć insekty na wczesnym etapie, trzeba umieć je zidentyfikować i znać skuteczny domowy sposób na wciornastki. 

Jak wygląda wciornastek?

Wciornastki to bardzo maleńkie uskrzydlone owady w kształcie przecinka, których długość nie przekracza 1,5 mm. Dorosłe osobniki są zazwyczaj pomarańczowe lub brązowe, natomiast larwy mają kolor kremowobiały lub kremowożółty. Wciornastek ma sześć stadiów rozwojowych: jajo, dwa larwalne stadia rozwojowe, przedpoczwarka, poczwarka oraz dorosły owad. Dopiero w tej ostatniej da się go zauważyć, a i to często wymaga uważnej obserwacji oraz użycia szkła powiększającego. Żeby się przekonać, czy na waszych roślinach bytują wciornastki, zwróćcie uwagę na charakterystyczne objawy ich żerowania i przeprowadźcie prosty test kartki. 

Wciornastki - objawy i test kartki

Wciornastki powodują trwałe uszkodzenia roślin, nakłuwając komórki tkanek powierzchniowych i wysysając ich cenną zawartość, co prowadzi do obumierania zaatakowanego okazu. Dlatego walkę z nimi warto podjąć jak najszybciej. Zwróćcie uwagę na obecność różnego rodzaju uszkodzeń na liściach - w zależności od gatunku rośliny oraz natężenia działalności szkodników, plamy mogą być srebrnoszare, białawe lub żółte, a w niektórych przypadkach nawet brązowe. Zainfekowane okazy mają nie tylko przebarwienia, ale też deformacje. Ich łodygi mogą zacząć się nienaturalnie wykręcać i korkowacieć, szczególnie w pobliżu liści. Jeśli dodatkowo na roślinie zauważycie drobne czarne kropeczki – prawdopodobnie będą to odchody wciornastków.

Żeby zlokalizować owady, trzeba dokładnie obejrzeć liście z wierzchu i od spodu - szczególnie tam lubią bytować szkodniki. Natomiast, jeśli rozpoznaliście objawy, ale nie widzicie wciornastków nawet przy bacznej inspekcji, zróbcie szybki test. Wystarczy wziąć białą kartkę, położyć ją pod doniczką i energicznie potrząsnąć rośliną kilka razy. W momencie, gdy wasz okaz został zamieszkany przez te owady, część z nich dostrzeżecie na kartce papieru jako drobne, ruchliwe “przecinki”. Możecie też wykorzystać niebieskie lepy. Ten kolor wabi wciornastki, jeśli więc roślina jest nimi zainfekowana, niebawem zobaczycie owady na tablicy lepowej.

Wciornastki - zwalczanie domowym sposobem

Kuchenny oprysk będzie skuteczny, jeśli rozpoznacie działanie wciornastków zanim atak na jedną roślinę przerodzi się w inwazję i owady opanują całą waszą domową dżunglę. Zainfekowany okaz trzeba czym prędzej odizolować do reszty. Wszystkie zniszczone przez wciornastki miejsca trzeba zlikwidować - obciąć uszkodzone liście i ewentualne łodygi. Tak przygotowaną roślinę trzeba poddać oczyszczającej kąpieli. Możecie zadziałać na 2 sposoby: zrobić jej prysznic mocnym strumieniem wody (najlepiej z węża ogrodowego) lub umyć każdy jej listek, zagłębienie i łodygę osobno, używając do tego wody z odrobiną płynu do mycia naczyń. Następnie wymieńcie roślinie całą ziemię (w podłożu mogą bytować larwy) i przesadźcie ją do zdezynfekowanej doniczki.

Kolejnym krokiem jest zastosowanie domowego oprysku na wciornastki. Przygotujecie go z czosnku. 6 ząbków świeżego, mocno aromatycznego czosnku posiekajcie ostrym nożem (to uwolni zawarte w nich olejki eteryczne) i zalejcie 1 litrem gorącej wody. Po 24 godzinach przecedźcie płyn przez gazę, a pozostałą ciecz przelejcie do butelki z atomizerem. Roztworem z czosnku pryskajcie roślinę co kilka dni i cały czas obserwujcie jej stan. Owady, które ukryły się w zakamarkach rośliny oraz jaja wciornastków mogą dalej się namnażać. Dlatego kolejne kąpiele (po przesadzeniu rośliny pamiętajcie o zabezpieczeniu nowego podłoża przed zalaniem) i opryski trzeba powtarzać.